اثرگذاری آثار برجسته علوم انسانی در تصمیمگیریهای کشور
بررسی روند داوری و انتخاب آثار در جشنواره فارابی نشان میدهد که برخی پژوهشهای برجسته علوم انسانی میتوانند با ارائه تحلیلها و دادههای قابل اتکا، در فرآیند تصمیمسازیهای کلان کشور نقشآفرین باشند؛ آثاری که پیشتر کمتر دیده شده و اکنون فرصت طرح و توجه یافتهاند.
به گزارش خبرنگار گروه حوزه و دانشگاه خبرگزاری فارس، نمیشود از علوم انسانی و وضعیت آن در ایران حرف زد و نامی از جشنواره باسابقه فارابی نیاورد. جشنوارهای که میتوان آن را به مثابه پلی میان بین پژوهشگران علوم انسانی ایران و جهان دانست که در آستانه برگزاری شانزدهمین دوره آن هستیم.اما چرا فارابی؟ ابونصر فارابی یکی از بزرگترین متفکران فلسفه اسلامی و علوم انسانی وصاحب القابی مثل «معلم ثانی»، «موسس فلسفه اسلامی» و «انتقال دهنده منطق صوری یونانیبه جهان اسلام» است. ممکن است بسیاری او را تنها یک فیلسوف بدانند در حالیکه اینطور نیست؛ فارابی تقریبا در همه حوزههای علوم انسانی دارای علم است و از این جهت انتخاب این نام برای جشنوارهای در حوزه علوم انسانی، یک انتخاب درست و بجاست.جشنواره بینالمللی فارابی نخستین بار در سال ۱۳۸۶ توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران و با همکاری مراکز علمی و پژوهشی معتبر کشور راهاندازی شد و از زمان تأسیس، این جشنواره بهعنوان یک رویداد معتبر علمی در سطح ملی و بینالمللی شناخته شده است و توانسته پژوهشهای ارزشمند در حوزه علوم انسانی و اسلامی را شناسایی و حمایت کند. این جشنواره بینالمللی که متولی آن وزارت علوم است هرسال با همکاری دو سازمان بینالمللی یونسکو و آیسسکو، بنیاد ملی نخبگان و همچنین برخیمراکز مهم علمی و پژوهشی داخلی به صورت سالانه برگزار میشود.
موضوع اصلی جشنواره، تقدیر از تحقیقات حوزه علوم انسانی و اسلامی است و آثاری در جشنواره پذیرش، بررسی، ارزیابی و معرفی میشوند که واجد ویژگی «اثر پژوهشی» باشند.جشنواره در دو سطح «جوان» (۳۵ سال و کمتر) و «بزرگسال» به دریافت، بررسی و انتخاب آثار برگزیده میپردازد و از حیث قلمرو جغرافیایی دو حوزه داخل و خارج از کشور را پوشش میدهد. در حوزه داخل کشور، تمامی آثار تولید شده در گستره علوم انسانی و در حوزه خارج از کشور، آثار تولید شده در زمینه شناسایی تمدن اسلامی و ایرانشناسی پذیرش و ارزیابی میشوند.در کنار دو بخش داخلی و بینالملل، بخشی نیز تحت عنوان «بخش ویژه» وجود دارد که در آن از پیشگامان، پیشتازان، نظریهپرداز برتر، مترجم برتر و تاثیرگذار، انجمن علمی برتر و نشریه علمی پژوهشی برتر در حوزه علوم انسانی تجلیل و تقدیر میشود.در بخش ویژه پیشگامان، یاد افراد برجسته حوزه علوم انسانی که از دنیا رفتند گرامی داشته میشود و در بخش پیشتازان هم از اساتید و نخبگان علوم انسانی که در قید حیاتند و خدماتی را در این حوزه ارائه دادند تجلیل و قدردانی میشود.
هدف کلی و اصلی جشنواره بینالمللی فارابی تقویت زمینههای مساعد، توجه به ضرورت تولید دانش علوم انسانی و اسلامی درخور نیازهای جامعه پیشرو اسلامی و ایجادظرفیتهای انگیزشی و حمایتی اقبال به پژوهش و نوآوری است و ذیل این هدف کلی، اهداف دیگری چون شناسایی و معرفی استعدادهای برتر در حوزه علوم انسانی و اسلامی، معرفی و ارائه آثار و نظریههای برتر و روشها و طرحهای جدیددر حوزه علوم انسانی و اسلامی در میان اندیشمندان ایرانی و غیر ایرانی و مجامع علمی داخلی و خارجی، تشویق تولید، تقویت، توسعه و بومیسازی علوم انسانی در ایران و جهان اسلام، تمهید شرایط مساعد فرهنگی برای توسعه و تعمیق علوم انسانی و اسلامی در کشور برای ترغیب، تشویق و هدایت استعدادهای جوان به تحصیل و تحقیق در این حوزه، کمک به کاربردی کردن علوم انسانی از طریق شناسایی مسئلهها و نیازهای جامعه ایران و جهان اسلام و ایجاد فضای مناسب برای حضور فعال علوم انسانی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران در تراز جهانی دنبال میشود.جشنواره بین المللی فارابی دارای رویکردی ترویجی است و علی رغم همه چالشهایی که در عرصه علوم انسانی به ویژه سرمایهگذاریها وجود دارد راه خود را باز کرده و هر سال شاهد رونق آن بودهایم.یکی از نکات حائز اهمیت در خصوص جشنواره فارابی این است که شناخته شدن آثار برجسته در حوزه علوم انسانی میتواند در آینده تصمیمگیریهای کشور اثرگذار باشد، متاسفانه بعضی از پژوهشهای علوم انسانی مهجور ماندهاند و جشنواره فارابی میتواند به معرفی آنها کمک کند.
کیفیت بخشی به علوم انسانی، ایجاد نشاط و سرزندگی در فضای علمی، کمک به ایجاد جو مثبت رقابتی و پاسداشت و تکریم اساتید و محققان نظریه پردازان و نوآوران از جمله کارکردهای جشنواره بین المللی فارابی به شمار می رود علاوه براینها شکلگیری شبکه نخبگانی و تقویت نقش مبناپردازی علوم انسانی برای سایر دانشها از دیگر اهداف این جشنواره بین المللی است.
|